Việc nắm vững công cụ phân tích kỹ thuật là yếu tố then chốt giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định chính xác và kịp thời. Một trong những công cụ nền tảng và quan trọng nhất chính là biểu đồ. Mỗi loại biểu đồ mang lại một góc nhìn khác nhau về diễn biến giá, hỗ trợ trader trong việc xác định xu hướng, điểm vào lệnh và thoát lệnh hiệu quả. Trong bài viết này, Đánh Giá Sàn sẽ tổng hợp các loại biểu đồ cơ bản nhất trong giao dịch ngoại hối, giúp bạn hiểu rõ đặc điểm của từng loại để áp dụng linh hoạt vào chiến lược đầu tư của mình.
Biểu đồ đường (Line Chart)
Biểu đồ đường là dạng biểu đồ đơn giản nhất trong các loại biểu đồ kỹ thuật. Nó chỉ kết nối các điểm giá đóng cửa của mỗi phiên giao dịch bằng một đường thẳng, tạo thành một đường liên tục mô tả xu hướng giá theo thời gian. Loại biểu đồ này thường được sử dụng để có cái nhìn tổng thể và rõ ràng về diễn biến của một cặp tiền tệ trong một khoảng thời gian nhất định.
Trader sử dụng biểu đồ đường chủ yếu để xác định xu hướng chung của thị trường, chẳng hạn như xu hướng tăng, giảm hoặc đi ngang. Nhờ đường nối đơn giản giữa các mức giá đóng cửa, loại biểu đồ này giúp làm nổi bật chuyển động tổng thể của giá mà không bị ảnh hưởng bởi các biến động nhỏ trong phiên.
Biểu đồ đường đặc biệt phù hợp để quan sát các khung thời gian dài như biểu đồ ngày, tuần hoặc tháng, nơi mà việc nhìn nhận xu hướng dài hạn quan trọng hơn so với chi tiết từng chuyển động giá nhỏ lẻ.
Ưu điểm:
- Chỉ hiển thị một đường duy nhất, không gây rối mắt, dễ phát hiện xu hướng.
- Vì chỉ lấy giá đóng cửa (được coi là mức giá “quan trọng” nhất trong ngày) nên biểu đồ giúp lọc bớt sự biến động ngắn hạn không cần thiết.
Nhược điểm:
- Không cung cấp thông tin về giá mở cửa, giá cao nhất, thấp nhất trong phiên.
- Vì thiếu chi tiết nên không hỗ trợ xác định điểm vào/ra lệnh cụ thể.
Biểu đồ thanh (Bar Chart)
Biểu đồ thanh là dạng biểu đồ phức tạp hơn biểu đồ đường, thể hiện đầy đủ bốn mức giá quan trọng trong mỗi phiên: mở cửa (Open), cao nhất (High), thấp nhất (Low) và đóng cửa (Close), còn gọi tắt là biểu đồ OHLC. Mỗi phiên giao dịch được thể hiện bằng một thanh dọc với hai vạch ngang nhỏ hai bên.
Cấu trúc một thanh giá:
- Thanh dọc: thể hiện biên độ giá từ thấp nhất đến cao nhất.
- Vạch ngang bên trái: thể hiện giá mở cửa.
- Vạch ngang bên phải: thể hiện giá đóng cửa.
- Nếu vạch bên phải cao hơn vạch bên trái tức là giá tăng, ngược lại là giá giảm.
Biểu đồ thanh thường được các trader có kinh nghiệm trong phân tích kỹ thuật lựa chọn, bởi nó cung cấp nhiều dữ liệu chi tiết về hành vi giá trong từng phiên giao dịch. Những thông tin như giá mở cửa, cao nhất, thấp nhất và đóng cửa giúp họ đánh giá rõ ràng sức mạnh của xu hướng cũng như mức độ biến động của thị trường.
Ưu điểm:
- Cho phép đánh giá hành vi giá chi tiết hơn biểu đồ đường.
- Trader có thể nhận ra các mô hình đảo chiều hoặc tiếp diễn như Inside Bar, Outside Bar…
Nhược điểm:
- Do hiển thị quá nhiều thanh với ký hiệu nhỏ, có thể gây rối mắt và nhầm lẫn.
- Mất thời gian để nhìn và phân tích so với biểu đồ nến Nhật.
Biểu đồ nến Nhật (Candlestick Chart)
Biểu đồ nến Nhật là loại biểu đồ được ưa chuộng và sử dụng rộng rãi nhất trong phân tích kỹ thuật Forex hiện nay. Mỗi “nến” trên biểu đồ thể hiện biến động giá trong một khoảng thời gian cụ thể, bao gồm giá mở cửa, cao nhất, thấp nhất và đóng cửa – tương tự như biểu đồ thanh, nhưng với cách thể hiện trực quan và sinh động hơn.
Cấu trúc nến:
- Thân nến (body): Là phần giữa giá mở cửa và đóng cửa.
- Nếu giá đóng cửa > giá mở cửa → nến tăng (thường có màu xanh hoặc trắng).
- Nếu giá đóng cửa < giá mở cửa → nến giảm (thường có màu đỏ hoặc đen).
- Bóng nến (shadow/wick): Các đoạn thẳng phía trên và dưới thân thể hiện giá cao nhất và thấp nhất trong phiên.
- Tổng chiều cao: từ đỉnh bóng trên đến đáy bóng dưới cho biết biên độ dao động của giá.
Trader thường sử dụng biểu đồ nến Nhật để phân tích diễn biến thị trường dựa trên hình dạng và sự kết hợp của các nến trong từng phiên giao dịch. Mỗi cây nến không chỉ thể hiện mức giá mà còn phản ánh tâm lý của bên mua và bên bán, từ đó giúp nhà giao dịch dự đoán khả năng tiếp diễn hay đảo chiều xu hướng.
Ưu điểm:
- Dễ đọc và dễ phát hiện mô hình đảo chiều hoặc tiếp diễn xu hướng.
- Hình dáng nến có thể biểu hiện sự do dự, mạnh mẽ hay suy yếu của phe mua/bán.
- Cả người mới và chuyên nghiệp đều sử dụng biểu đồ nến trong giao dịch.
Nhược điểm:
- Để sử dụng hiệu quả, trader cần hiểu rõ các mô hình và ngữ cảnh thị trường.
- Có thể bị nhiễu nếu dùng sai khung thời gian hoặc không có chiến lược cụ thể.
Xem thêm: Hiểu đúng về cấu trúc thị trường Forex để giao dịch hiệu quả
Người mới bắt đầu nên sử dụng biểu đồ nào?
Người mới bắt đầu giao dịch ngoại hối nên bắt đầu với biểu đồ nến Nhật (Candlestick Chart). Đây là loại biểu đồ vừa trực quan, dễ đọc, lại cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết để hiểu được diễn biến giá trong mỗi phiên giao dịch.
Một trong những ưu điểm lớn nhất của biểu đồ nến Nhật là khả năng thể hiện xu hướng thị trường một cách rõ ràng thông qua màu sắc và hình dạng của từng cây nến. Chỉ cần nhìn thoáng qua, người mới cũng có thể nhận biết thị trường đang tăng hay giảm, từ đó dần hình thành cảm quan về diễn biến giá.
Không những thế, biểu đồ nến còn phản ánh tâm lý thị trường một cách sinh động. Những mô hình nến cơ bản như Doji (nến do dự), Hammer (nến búa), hay Engulfing (nến nhấn chìm) đều là những công cụ học tập tuyệt vời cho người mới. Chúng giúp nhà giao dịch hiểu được sự giằng co giữa bên mua và bên bán cũng như các tín hiệu có thể dẫn đến đảo chiều giá.
Một lợi thế nữa là biểu đồ nến rất dễ kết hợp với các chỉ báo kỹ thuật phổ biến như RSI, MACD hay đường trung bình động. Điều này giúp người mới không chỉ dừng lại ở việc quan sát giá mà còn có thể thực hành phân tích kỹ thuật một cách toàn diện và bài bản hơn ngay từ đầu.
Xem thêm: Tìm hiểu chi tiết về các phiên giao dịch trên thị trường ngoại hối
Kết luận
Việc lựa chọn và sử dụng loại biểu đồ phù hợp không chỉ giúp đơn giản hóa quá trình phân tích mà còn góp phần nâng cao hiệu quả giao dịch trong thị trường ngoại hối. Quan trọng hơn hết, nhà giao dịch cần kết hợp biểu đồ với kiến thức phân tích kỹ thuật và quản lý rủi ro để đưa ra quyết định sáng suốt. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan và hữu ích về các loại biểu đồ cơ bản, từ đó làm nền tảng vững chắc cho hành trình chinh phục thị trường Forex.